बुद्धिमत्ता व अंकमालिका

📘 परिभाषा

बुद्धिमत्ता (Reasoning) म्हणजे विचार करण्याची, तर्क लावण्याची व योग्य उत्तर शोधण्याची क्षमता. Police Bharti व इतर परीक्षांमध्ये अंकमालिका (Number Series) हा महत्वाचा घटक आहे.

अंकमालिका: काही विशिष्ट नियमांनुसार मांडलेल्या संख्यांची मालिका. या मालिकेतील हरवलेली संख्या किंवा पुढची संख्या शोधणे हेच प्रश्नाचे उद्दिष्ट असते.

🔎 अंकमालिकेचे प्रकार

1. बेरीज मालिका: प्रत्येक संख्येत ठरावीक संख्या जोडली जाते.
2. वजाबाकी मालिका: प्रत्येक संख्येतून ठरावीक संख्या वजा केली जाते.
3. गुणाकार मालिका: प्रत्येक संख्येला ठरावीक संख्येने गुणिले जाते.
4. भागाकार मालिका: प्रत्येक संख्या ठरावीक संख्येने भागली जाते.
5. मिश्र मालिका: बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, भागाकार एकत्रित नियमाने.
6. वर्ग/घन मालिका: वर्ग, घन, वर्गमूळ, घनमूळ यावर आधारित.
7. Prime/Even/Odd मालिका: अभाज्य, सम, विषम संख्यांवर आधारित.

📐 सोडविण्याचे नियम

प्रथम सलग संख्यांमधील फरक पाहा.
फरक ठरावीक असल्यास बेरीज/वजाबाकी नियम लागू होतो.
फरक गुणाकार/भागाकार पद्धतीने वाढत असल्यास गुणाकार नियम लावा.
वर्ग, घन तपासा.
प्राइम नंबर, सम-विषम क्रम लक्षात घ्या.

✍️ उदाहरणे

उदा 1: 2, 4, 6, 8, ?
उत्तर: नियम = +2 → पुढील संख्या = 10

उदा 2: 3, 9, 27, 81, ?
उत्तर: नियम = ×3 → पुढील संख्या = 243

उदा 3: 121, 144, 169, ?
उत्तर: नियम = सलग वर्ग संख्या → पुढील संख्या = 196

📝 सराव प्रश्न

5, 10, 20, 40, ?
11, 13, 17, 19, ?
2, 6, 12, 20, ?
400, 200, 100, 50, ?

⚡ ट्रिक्स

सलग फरक काढणे → सोपा मार्ग.
सिरीज मोठ्या झेपांनी वाढत असल्यास गुणाकार तपासा.
वर्ग/घनाच्या आसपास संख्या आल्यास तसा नियम तपासा.
प्रश्न सोडवताना ३० सेकंदात नियम सापडला नाही तर पुढचा प्रश्न सोडवा.